donderdag 7 oktober 2010

Religieuzen aller landen verenigt u!

[Volkskrant 11 november 2010] Karl Marx zou zich omdraaien in zijn graf als hij de Europese sociaal-democraten van vandaag bezig zou zien. De Duitse SPD pleitte er deze week voor de islam staatsrechtelijk te gaan erkennen, en de religie daarmee dezelfde status te geven als het christendom en het jodendom. Maar ook de Nederlandse PvdA wenst een 'actieplan' van de overheid om de vrijheid van godsdienst op alle fronten ferm te kunnen verdedigen.

Het belangrijkste streven van socialistische partijen is niet langer het opkomen voor de economisch zwakkeren in de samenleving en het uitbreiden van de sociale zekerheden. Godsdienst en het beschermen van religieuze rechten zijn de nieuwe kernwaarden voor de socialisten geworden.

Socialisten hebben als politieke stroming van origine weinig met religie. Karl Marx noemde in 1844 religie “de verzuchting van het onderdrukte wezen” en “het opium van het volk”. Hoewel Marx inzag dat, in een samenleving die nog niet was vrijgemaakt van kapitalistische onderdrukking, irrationele ideeën wel degelijk een maatschappelijk nut hadden voor het onopgeleide proletariaat, zag hij religie niet als grondrecht dat omwille van haar intrinsieke waarde beschermd moest worden. Sterker nog, religie zou uiteindelijk moeten verdwijnen en ruimte maken voor echte vrijheden. Bevrijding van religie, in plaats van vrijheid van religie.

Waarom dan opeens de nieuwe focus van moderne sociaal democraten op religie? Waar Marx en Friedrich Engels de arbeider als onderdrukte klasse zagen, is dit voor de huidige centrumlinkse partijen electoraal niet meer praktisch. Van echte onderdrukking is vrijwel nergens meer sprake, dus politiek valt daar weinig te scoren. Het zoeken is dus naar een groep die de nieuwe slachtofferrol kan gaan vervullen. Een groep die voldoende groot en gevoelig is dat deze makkelijk sociaal en politiek gemanipuleerd en ingezet kan worden.

Deze groep is nu gevonden in de religieuzen van onze samenleving. De laatste groep die volgens de arbeiderspartijen gered moet worden. Dat dit niets meer te maken heeft met de idealen van de sociaal-democratie (gelijkheid, rechtvaardigheid) is blijkbaar niet relevant. Het gaat nu om het beschermen van ongelijkheden en het accepteren van onrechtvaardigheid. De klassieke grondrechten, waarvoor de socialistische beweging zo'n 150 jaar heeft gestreden, worden ingeruild voor religieuze rechten. Voor de huidige linkse politici blijkbaar niet bezwaarlijk. De religie moet immers gered worden uit de klauwen van de liberale onderdrukker. Van proletariaat naar gelovetariaat, voor de moderne socialist een kleine stap.

Zo worden de christendemocraten rechts ingehaald door de arbeiderspartijen. En tegelijkertijd worden alle liberale aspecten voorgoed uit het linkse gedachtengoed verbannen. De grondleggers van de sociale beweging komen immers voort uit het liberale gedachtengoed. Waar er tussen liberalen en socialisten verschil van mening bestond over de inzet en het eigendom van productiemiddelen en de verdeling van (maatschappelijk) kapitaal, was er oorspronkelijk weinig verschil in mening over de klassieke grondrechten. Hoewel vrijheid van godsdienst altijd als vanzelfsprekend werd gezien was het toch de vrijheid van meningsuiting die voorop stond. Gelijkwaardigheid, en voor de echt socialist zelfs volledige gelijkheid, waren de kernbegrippen. Religie was iets voor het individu, daar had de arbeiderspartij niets mee. Ook Willem Drees zou zich enorm verbazen over de huidige standpunten van de Partij van de Arbeid. De actieve profilering van zijn partij op dit gebied zou hij nooit hebben toegestaan.

In deze tijden van religieuze spanningen zouden het juist de socialisten en de liberalen moeten zijn die pleiten voor minder staatsinmenging met religie. Gelovigen juist niet als slachtoffer zien, maar ze gelijk behandelen als iedereen. Geen speciale regels of bescherming, dat creëert niets dan ongelijkheid. Samen een blok vormen tegen de confessionelen die hun god en hun gelovigen via de Nederlandse wetgeving meer rechten en bevoegdheden willen geven dan aan ongelovigen. Dat zou de koers van de PvdA moeten zijn.

Als het de wens van de sociaal-democraten is dat iedereen werkelijk gelijk behandeld zou moeten worden zou er ook rekening gehouden moeten worden met de miljoenen atheïsten in onze samenlevingen die helemaal geen boodschap hebben aan die extra bescherming van gelovigen. Gelovigen zijn immers niet bepaald zwakke groepen in onze maatschappij en hebben als groep geen bescherming nodig. Dit is overigens ook de mening van de meeste gelovigen, die duidelijk aangeven dat zij helemaal geen bemoeizucht van de overheid wensen.

Welk nut heeft het PvdA actieplan om de vrijheid van godsdienst te beschermen? Bescherming is meestal juist nodig tegen de agressie of intimidatie van religie's of gelovigen. Godsdienst is meestal de agressor, niet het slachtoffer. Maar dat is iets wat niet past in de nieuwe PvdA-lijn. Zonder religie namelijk geen nieuwe slachtoffers, en niemand om te redden.

Was de economische basis van de sociaal-democratie al op losse schroeven komen te staan door de ontplofte uitgaven op de sociale voorzieningen en de matige aanpak van de grote economische vraagstukken, met de nieuwe focus op religie en gelovigen komt er een einde aan de politieke geloofwaardigheid van de partij van Job Cohen, die nu definitief de partij van Willem Drees niet meer is.

De Partij van de Arbeid wordt de Partij van de Aanbidding: Religieuzen aller landen verenigt u!



Geen opmerkingen:

Een reactie posten